نرخ های فضایی ارز بدون داد و ستد واقعی

آنی بازار: تهران - صرافان می گویند در حالیكه خرید و فروش واقعی ارز در بازار صورت نمی گیرد اما نرخ ها روی هوا بالا می رود و قیمت ها هر روز افزایش می یابد چونكه برخی كه منافع حاصل از «رانت ارزی» را در خطر می بینند، قصد ناكارآمد نشان دادن سیاست های ارزی دولت و بانك مركزی را دارند.

به گزارش روز دوشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، تنها دو روز از شروع به كار رسمی رییس كل جدید بانك مركزی می گذرد و در همین مدت هم دلار در بازار آزاد بیش از دو هزار تومان افزایش جهشی داشته است.
این افزایش بها در حالی است كه پیگیری خبرنگار ایرنا نشان داده است ارزی در بازار داد و ستد نمی گردد اما قیمت ها لحظه ای، تلفنی و حدودی تعیین می گردد.
برخی ناظران علت این وضعیت را خط و نشان رییس كل جدید بانك مركزی در روز معارفه می دانند كه وعده داد بساط رانت ارزی را جمع می كند.
رانت ارزی مفهوم گسترده و پیچیده ای ندارد و در مفهوم عام آن یعنی كسانی به واسطه قدرت یا وابستگی به برخی نهادها و اشخاص در شرایط نابرابر با رقبا به منابع ارزی كشور آن هم به قیمت های ارزان دسترسی دارند و این منابع را با قیمت های گزاف در بازار بین دیگران توزیع می كنند.
رانت ارزی داستان امروز و روز گذشته اقتصاد ایران نیست و همواره محل نقد كارشناسان اقتصادی قرار داشته چونكه دولت ها برای كنترل تورم و بهای كالاها و خدمات از سویی و هراس از اینكه گفته شود در دوره آنها ارزش پول ملی كاسته شده، به صورت دستوری نرخ برابری ارزها را كنترل می كردند و همین اختلاف بها با واقعیت های اقتصاد و هم دسترسی برخی به این منابع، رانت ارزی را سبب می شد.
در ابتدای اجرای سیاست های جدید ارزی دولت، با وجود آنكه قیمت دلار در بازار آزاد محدوده 6 هزار تومان بود اما دولت ترجیح داد آن را 4200 تومان تعیین كند؛ خیلی از كارشناسان اقتصادی و صاحب نظران، تشدید رانت ارزی به علت اختلاف 1800 تومانی بازار و نرخ رسمی را اخطار دادند اما دولت معتقد بود با تاكید بر منابع خود می تواند همه نیازهای ارزی را با همین نرخ پوشش دهد.
در كمتر از سه ماه، رانت ناشی از این شیوه یكسان سازی ابتدا در بازار تلفن همراه و خودروها هویدا و سپس با انتشار دو فهرست از وارد كنندگان معلوم شد جز در موارد خاص، منابع ارزی كشور به معنای واقعی كلمه حیف و میل شده است.
به این ترتیب دولت بار دیگر به اصلاح سیاست ارزی خود پرداخت و این دفعه كالاها را در سه گروه تقسیم بندی كرد تا فقط ارزهای نفتی را صرف كالاهای اساسی و دارو كند؛ ارز پتروشیمی ها و فولادی ها را برای مواد اولیه و واسطه ای مصرف شود و ارز برای گروه سوم كه اولویت كشور هستند هم در بازار ثانویه كشف قیمت و تهیه شود؛ با این كار دولت یك گام از سیاست های اولیه ارزی خود عقب آمد.
شنبه این هفته در حالیكه قرار بود عصر آن روز رییس كل جدید بانك مركزی معارفه شود، ایرنا از برنامه پیشنهادی بانك مركزی برای بازار ارز اطلاع داد كه در جلسه شورای پول و اعتبار هم مطرح و به دولت ارسال شده است؛ برپایه این برنامه، زنجیر قیمت ارز رسمی از پتروشیمی ها و فولادی ها گشوده می گردد و آنها هم می توانند به نرخ ارز متقاضی، ارز صادراتی خویش را بفروشند.
واقعیت اینكه فساد ناشی از رانت ارزی، در سه ماه گذشته بازار محصولات پتروشیمی و فولادی را چنان در بازار سرمایه آلوده كرده بود كه دلالان برای خرید به قصد صادرات این كالاها به صف می شدند؛ به نرخ ارز رسمی (4200 تومانی) مواد پتروشیمی و فولادی می خریدند اما با نرخ آزاد و غیر رسمی در بازارهای بیرونی می فروختند.
احتمال خروج ارز پتروشیمی ها و معدنی ها از سازوكار ارز رسمی، منافع برخی دلالان و سودجویان را به خطر انداخته هرچند تصمیم گیری نهایی آن با دولت می باشد.
«اصغر سمیعی» صراف و رئیس اسبق كانون صرافان در این باره می گوید: آقای همتی در سمت ریاست كل جدید بانك مركزی گفته كه می خواهد جلوی رانت ارزی را بگیرد؛ این جمله یك خط و نشان برای رانتخوار است و او هم بیكار نمی نشیند و ضرب شصتی به بازار می زند؛ تقاضای كاذب بوجود می آورد تا نرخ ها بالا برود و سیاستگذار بترسد و شفاف سازی در بازار را رها كند.
وی در پاسخ به اینكه یعنی صرافی آنقدر قدرت دارد كه بتواند سیاست دولت و بانك مركزی را زمین بزند؟ اظهار داشت: «صرافی های بزرگی داریم كه هر قدر بزرگ و پولدار باشند، نمی توانند به دولت ضربه بزنند مگر اینكه قدرت هم داشته باشند.»
سمیعی تصریح كرد: هر بازاری كه ساز و كار واقعی بازار را نداشته باشند، بازار نیست بلكه بهشت رانت خواران است؛ اگر ساماندهی بازار ارزی را می خواهیم كه اكنون قاچاق تلقی می گردد اما اثر خویش را بر بخش های مختلف اقتصاد گذاشته است، باید به مبانی اقتصادی بازار باز گردیم.
یك فعال بازار ارز هم درباره وضعیت نرخ گذاری ها به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: نرخ ها در بازار سیاه در شرایطی بالا می رود كه كمتر معامله ای انجام می شود؛ خیلی از كسانی كه دلار دارند، به این راحتی نمی فروشند اما قیمت ها را می افزایند.
وی كه خواست نامش ذكر نشود، اظهار داشت: اگر روز گذشته قیمت ها در سبزه میدان یا چهار راه استانبول تعیین می شد و نرخ ها در دبی موثر بود، اكنون باید چشم ها به بازارهای جدید باشد.
«تا روز گذشته معضل قاچاق ارز از ایران به خارج از مرزها را داشتیم و عده ای از صرافی ها ارز می خریدند و قاچاق می كردند و حالا برعكس شده و بازار پر از دلارهای قاچاق شده به داخل است كه ریسك تقلبی بودن آن هم بالاست.»
وی در پاسخ به اینكه گفته می گردد با بانك مركزی هم به صورت غیررسمی ارز به بازار تزریق می كند، اظهار داشت: در بازار این شایعه هست كه بانك مركزی توسط عوامل خود ارز توزیع می كند؛ البته در دو روز گذشته ارزی در كار نبوده و نرخ ها روی هوا بالا رفته است.
وی اظهار داشت: همه بازارها منتظر اعلام سیاست های جدید بانك مركزی هستند و البته رانت خواران و دلالان هم نمی خواهند بازنده این بازی باشند.
این فعال بازار سرمایه از اینكه فعالیت صرافی ها محدود شده و آنها از معاملات فیزیكی ارز منع شده اند، انتقاد نمود و اظهار داشت: در آن زمان صراف روی هر دلار حداكثر 30تومان سود می كرد اما اكنون دلال به نفع كلان می اندیشد.
اقتصام**

1397/05/08

21:54:47

5.0 از 5

4682

تگهای خبر: ارز , اقتصاد , بازار , بانك

این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۳ بعلاوه ۳