واکاوی خلاءهای دیپلماسی اقتصادی کشور

به گزارش آنی بازار، وزیر اسبق بازرگانی اظهار داشت: به دلیل لزوم وجود نقشه راه در دیپلماسی اقتصادی باید شورایی متشکل از مسولان حوزه تجارت خارجی بخش های دولتی و خصوصی تشکیل و تصمیمات این شورا به تصویب سران قوا برسد و به صورت قاطع ابلاغ و اجرایی شود

به گزارش آنی بازار به نقل از فارس، عضویت ایران در بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که به میزبانی سمرقند ازبکستان در اواخر شهریور امسال برگزار شد، بصورت رسمی اعلام گردید.
سازمان همکاری شانگهای به تعبیر برخی کارشناسان سیاسی و اقتصادی به سبب عضویت روسیه و چین در آن؛ یک قدرت جهانی به شکل عام و منطقه ای به طور خاص است، بدین سبب عضویت ایران نیز در آن یک دستاورد بین المللی شمرده می شود که فرصت های قابل توجه اقتصادی و تجاری در اختیار ایران قرار می دهد. ضمن این که عضویت رسمی ایران در این سازمان می تواند در خنثی سازی تحریم ها نقش موثری برای کشور داشته باشد.
به غیر از روسیه و چین کشورهایی نظیر هند، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان عضو سازمان مذکور هستند که ایران می تواند با این کشورها روابط تجاری ویژه ای داشته باشد اما بهره مندی از فرصت های تجاری با اعضای این سازمان نیازمند ثبات در تصمیم گیری های تجاری است.
یکی از معضلات اساسی در زمینه تجاری خارجی کشور وضع قوانین خلق الساعه است بطوری که ممکنست یک شبه صادرات و واردات یک کالا ممنوع یا آزاد شود که در روابط تجاری این وضعیت بزرگترین ضربه را به تجارت می زند. بدین سبب یکی از خلاء های تجاری ما ثبات در قوانین است که بگفته یحیی آل اسحاق برای حل این معضل لازم است یک شورا مرکب از وزیر امورخارجه، وزیر نفت، وزیر صمت، رییس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، رییس کمیسیون روابط خارجی مجلس و رییس اتاق تجاری ایران تشکیل گردد که مسئولیت تنظیم دیپلماسی اقتصادی کشور را بر عهده داشته باشند. بطوری که تصمیمات مربوط به حوزه تجارت خارجی در این شورا اتخاذ شود و با بهره گیری از پشتوانه های قانونی بصورت مصوبه لازم الاجرا ابلاغ شود.
درباره جزییات این پیشنهاد گفت وگویی تفصیلی با یحیی آل اسحاق وزیر اسبق تجاری و رییس فعلی اتاق مشترک ایران و عراق انجام شده که در ادامه می خوانید:

فارس: با توجه به این که بتازگی ایران به طور رسمی به عضویت سازمان همکاری شانگهای درآمده است بفرمایید که پیوستن به این سازمان برای ما به ویژه از نظر اقتصادی چرا حائز اهمیت می باشد و برای دستیابی به اهداف اقتصادی و تجاری باید چه زیرساخت هایی را فراهم کرد؟
آل اسحاق: در ابتدا مقدمه ای را بطور مختصر عرض می کنم، مستحضر هستید که امروز نظام مهندسی جهان و حکمرانی در جهان به یک شکل جدید از تاریخ حکمرانی پیش می رود که هم تغییر و تحولی که در نظام مهندسی دنیا اتفاق می افتد و هم نوع کیفیت و راهبردهایش به گونه ای است که به قول برخی ها نقطه عطف این نوع حرکت است. یعنی جهت گیری که دنیا در اداره جهان داشت منحنی آن الان به گونه ای تغییر جهت می دهد که ما در نقطه عطف آن قرار داریم.
* دیپلماسی اقتصادی در حکمرانی جهان اولویت یافته است
از جمله محورهایی که این شرایط دارد؛ اولویت پیدا کردن دیپلماسی اقتصادی در حکمرانی جهانی است. یعنی این که مسائل مربوط به تهدیدها، فرصت ها و چگونگی راهبردها و سیاست ها عمدتاً با محوریت مسایل اقتصادی در دنیا شکل می گیرد، بطوری که عمده مسائلی که رسانه ها مطرح می کنند در زمینه مسائل اقتصادیست.
همچنین در مقدمه دوم ذکر این نکته را لازم می دانم که در فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری در ارتباط با اصول حاکم بر برنامه هفتم در بند 22 درباره ی سیاست های خارجی و امور خارجی آمده است که مجموعه روابط سیاسی و سیاست خارجی و مسائل روابط سیاسی و سیاست خارجی ما باید بر اولویت مسایل سیاسی سامان بگیرد، بطوری که در این بند آمده است: « تقویت رویکرد اقتصاد محور در سیاست خارجی و روابط منطقه ای و جهانی و تقویت پیوندهای اقتصادی با اولویت همسایگان».
در تمام روابط منطقه ای اشاره ایشان این است که روابط منطقه ای و جهانی اولویت اول مسائل اقتصادیست و باید اهتمام شود که مسائل اقتصادی را به عنوان محوریت دولت در برنامه هفتم لحاظ کند.
* حل مشکلات کشور با سامان دهی مسائل اقتصادی
عمده ترین مسائلی که الان در داخل کشور در نظام حکمرانی به آن مواجهیم چه در قالب تهدیدهایی که در داخل کشور داریم و چه نارسایی ها و چه فرصت هایی که هست همه باز هم اولویت ما مسائل اقتصادی می باشد، بدین سبب ما اگر بتوانیم مسائل اقتصادی را سامان دهیم بیشتر مشکلات کشور حل می شود و فرصت های بسیاری برای توسعه و آینده کشور بوجود می آید.
بنابراین با این مقدمه خواستم عرض کنم که آنچه در جهان حالا اتفاق می افتد با محوریت مسائل اقتصادی و توسعه اقتصادی در یک جمله دیپلماسی اقتصادیست و آنچه در نارسایی ها، تهدیدها، فرصت ها و چالش هایی که در داخل کشور داریم عمدتاً مسائل اقتصادی ما است.
بنابراین با این اولویت و با واقعیت های موجود؛ دولت اگر بخواهد نظام و سازمان دهی اداره امور را سامان بدهد اساسا باید مساله اصلی و محوریت اش در نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی مسائل اقتصادی داخلی و خارجی باشد.
و به عنوان پاسخ به سوال شما یکی از راهکارهای حل مسائل اقتصادی در داخل و خارج توجه به ظرفیت های موجود در زمینه روابط منطقه ایِ اقتصادی ما و روابط جهانیِ اقتصادی و به ویژه تجاری ما است و اگر بتوانیم سیاست ها و رفتارهایمان به شکلی باشد که از مجموعه فرصت های موجود در زمینه تجات و اقتصاد بطور کلی و همکاریهای اقتصادی استفاده نمائیم، به قسمت عمده ای از اهدافمان می رسیم.
* فارس: این مسائل همیشه بیان شده در خصوص این که اگر ما از فرصت ها موجود در منطقه استفاده نمائیم به اهداف عمده اقتصادی مان می رسیم، چگونه و چطور باید از این فرصت ها بهره برد و بدین سبب همان سوال اول را تکرار می کنم، با توجه به این که ایران حالا عضو رسمی سازمان همکاری شانگهای است چگونه باید از این فرصت در مورد توسعه روابط تجاری استفاده کند؟
آل اسحاق: برای این که ما در منطقه ای زندگی می کنم که به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیک ما هاب منطقه هستیم، یعنی مرکزیت یک منطقه با بیش از 400 میلیون نفر جمعیت و با تعاملات بین المللی حدود هزار و 200 میلیارد دلاری سالانه و با زمینه امکان رشد و توسعه همکاریهای بسیار بالا که اگر به 15 کشور همسایه و اطراف نگاه شود از عراق که هم مرزترین کشور همسایه به ما است و این کشور باتوجه به درآمدی که از نفت دارد و به ذات قوی و ثروتمند است فرصت های خوب تجاری در اختیار ما قرار می دهد.
* دستیابی به تجارت 300 میلیارد دلاری در صورت بهره گیری از فرصت های منطقه
همچنین بقیه کشورهای همسایه فرصت های خوب همکاریهای تجاری در اختیار ما قرار می دهد و برای جمهوری اسلامی ایران با همین امکانات و توان موجود امکان استفاده تعاملاتی با این 15 کشور در سطح 200 تا 300 میلیارد دلار در حد محرز ممکنست. بین حداقل 200 میلیارد دلار تا 300 میلیارد دلار در حوزه صادرات و واردات می توانیم با بازار 15 کشور همسایه و منطقه ای تعامل نماییم و حتما این رقم امکان پذیر است.
* فارس: لازمه دستیابی به این تجارت 300 میلیارد دلاری با کشورهای همسایه که به آن اشاره داشتید چیست؟ آیا امکانات لازم تا حالا در اختیار بوده است؟
آل اسحاق: لازمه دستیابی به آن داشتن فضای لازم برای نوع تعاملات با آنها است، مستحضرید که مسائل اقتصادی قواعد خاص خودرا دارد. به ویژه روابط تجاری مسائل خاص خودرا دارد، یعنی اگر چارچوب روابط عملی، تجربی و حرفه ای تجارت وارد نشویم اساسا دستیابی به این اعداد و ارقام در تجارت با همسایگان در حد یک آرزو باقی می ماند.
اگر بخواهیم با این کشورها تعاملات داشته باشیم باید در روابط و مقررات تجاری مان و تعاملات مان زبان مشترک، تعهدات مشترک و توافقات مشترک داشته باشیم زیرا تجارت باید منافع دو طرف را تامین کند و این مساله احتیاج به موافقتنامه و قراداد دارد و احتیاج به حضور در تشکل ها و اتحادیه ها و نهادهای منطقه ای و بین المللی دارد که این موضوعات را سامان می دهند که همچون اینها همین پیمان شانگهای و همچون آنها اکو و یا پیمان هایی در سطح جهانی مانند بریکس است.
خوشبختانه یکی از نکات مثبت که دولت سیزدهم و دولت آقای رئیسی رسما اعلام نموده است و عمل می کند همین موضوع دیپلماسی اقتصادیست و دولت از بدو شروع به کار همکاری با کشورهای همسایه را یکی از محورهای اساسی نظام کار خود قرار داده است و پس بلافاصله پس از مستقر شدن دولت سیزدهم مقدمات حضور ما در شانگهای برقرار شد و بتازگی نیز شاهد بودیم که ایران به عضویت رسمی سازمان همکاری شانگهای درآمد که البته مجالس کشورهای مختلف نیز باید عضویت را به تصویب برسانند که اگر این مقدمات حقوقی نیز صورت گیرد، یک فضای اقتصادی قابل توجهی برای ایران بوجود می آورد.
سازمان همکاری شانگهای مجموعه ای متشکل از کشور های مختلف است که 500 تا 600 میلیارد دلار تعاملات تجاری با یکدیگر می توانند داشته باشند، پس عضویت در این سازمان فرصت های خوب تجاری با تک تک کشورهای عضو برای ایران فراهم می آورد.
* عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای نقشه های تحریمی آمریکا را به هم ریخت
البته عضویت در این سازمان ها آثار بزرگتری هم دارد که به آن اشاره خواهم کرد، کشور آمریکا همیشه مخالف و معاند جمهوری اسلامی ایران بوده است بدین سبب این کشور با ایران هراسی که برای این کشورها به وجود می آورد تلاش می کند تا موافقتنامه های بین جمهوری اسلامی ایران و این کشورها به نتیجه نرسد. همانطور که می دانید برای دستیابی به اهداف تحریم های آمریکا لازم است تا کشورهای دیگر نیز کمک کنند بطورمثال از ما نفت نخرند یا کالایی به ما نفروشند و یا مبادله ای با ما نداشته باشند و پس لازم است که این کشورها هزینه فایده کنند که پیرو ارتباط و مبادله با ما چه چیزی نصیبشان می شود و پس وقتی باوجود فشارهای آمریکا کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای حاضر به همکاری با ما می شوند و این چنین به طور آشکار با ما وارد مذاکره می شوند و صراحتا با ما قرارداد منعقد می کنند به منزله آنست که نقشه های آمریکا به هم ریخته است و این مساله برای آنها خطرناکست.
عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به منزله آنست که نقشه های آمریکا درباره ی تحریم های ایران به هم ریخته است و این مساله برای آنها خطرناکست.

منبع: آنی بازار

1401/07/15

14:29:23

5.0 از 5

362

تگهای خبر: اقتصاد , بازار , بازرگانی , بانك

این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۴ بعلاوه ۱